როგორ დავიცვათ საბანკო ბარათი

მოგითხრობთ უსაფრთხოების ძირითადი წესების შესახებ და მოგვყავს ბოროტმოქმედთა ხშირი ხრიკების მაგალითები.

ბოროტმოქმედმა შეიძლება წარმოადგინოს თავი ნებისმიერ პირად: მომხმარებლად, სხვა მძღოლად, ტაქსოპარკის თანამშრომლად. ისინი იგონებენ ისტორიებს, რათა ნებისმიერი საშუალებით მიიღონ თქვენი ბარათის მონაცემები.

წესი № 1

არ გადასცეთ თქვენი საბანკო ბარათი უცხო პირებს.

მაგალითად, მომხმარებელმა შემოგთავაზათ გადმოგირიცხოთ ფული ბარათზე. იმისათვის რომ თვალყური არ მოაცილოს გზას, მძღოლი გადასცემს ბარათს მას ხელში, ხოლო ბოროტმოქმედი სწრაფად უღებს მას ფოტოს და შემდეგ ჩამოაჭრის მძღოლს ფულს ბარათიდან.

წესი № 2

არ დაასახელოთ და არ გადაუგზავნოთ არავის უსაფრთხოების კოდი SMS-იდან.

მაგალითად, ვინმემ გააფორმა შეკვეთა სხვა ადამიანზე და შემოგთავაზათ მაშინვე ფულის ბარათზე გადმორიცხვა. ბოროტმოქმედი გეკითხებათ ბარათის ნომერს და ბანკის დასახელებას, ხოლო შემდეგ გთხოვთ უკარნახოთ უსაფრთხოების კოდი SMS-იდან. მძღოლი მას კარნახობს, ხოლო ბოროტმოქმედი დებს ყურმილს და ჩამოაჭრის მას ფულს ბარათიდან.

წესი № 3

არავის გადასცეთ თქვენი ტელეფონი.

მაგალითად, მომხმარებელს ვითომდა განემუხტა ტელეფონი და უცებ დასჭირდა შუალედურ წერტილში გავლა. ის სთხოვს მძღოლს ტელეფონს, რათა ნახოს მისამართი, მაგრამ ამის ნაცვლად ჩამოაჭრის მას ფულს SMS-ის ან USSD-ბრძანების მეშვეობით.

წესი № 4

არავის გაუგზავნოთ თქვენი საბანკო ბარათის ფოტოსურათები.

მაგალითად, მძღოლს სთავაზობენ დაუკავშირდეს ახალ ტაქსოპარკს და სთხოვენ გაუგზავნოს საბუთების და საბანკო ბარათის ფოტოსურათები, ვითომდა იმისთვის, რომ ფული ჩაურიცხონ. როგორც კი მძღოლი ყველაფერს გადაუგზავნის, ბოროტმოქმედი დაიკარგება და ჩამოაჭრის მას ფულს ბარათიდან.

წესი № 5

არ ენდოთ სქრინშოტებს ფულის გადმორიცხვის შესახებ.

მომხმარებელი გთავაზობთ ფულის ბარათზე ჩარიცხვას, ხოლო სპეციალურ საიტზე ჰქმნის ფულის გადმორიცხვის ყალბ სქრინშოტს. მგზავრობის ბოლოს ის ამბობს, რომ ფული მალე მოვა ანგარიშზე და მიდის. მაგრამ რადგან სქრინშოტი ყალბია, ფული არ მოვა.

როგორ მოვიქცეთ, თუ საბანკო ბარათიდან გაიტანეს ფული

1. დაბლოკეთ ბარათი.

2. დაწერეთ ორი განცხადება ბანკში: სადავო ტრანზაქციების და ბარათის დაკარგვის თაობაზე. იქვე აიღეთ ამონაწერი ბოროტმოქმედების მიერ განხორციელებული ტრანზაქციების დეტალიზაციით.

3. გააფორმეთ განცხადება პოლიციაში საბანკო ბარათის მოპარვის შესახებ და თან დაურთეთ მას ამონაწერი ტრანზაქციების დეტალიზაციით.

კიდევ როგორ დავიცვათ ბარათი

1.    დარწმუნდით, რომ ბანკისგან ღებულობთ შეტყობინებებს ყოველი საბარათე ოპერაციის შესახებ. ისინი შეიძლება მოდიოდეს SMS ან push-შეტყობინებით, თუ თქვენს სმარტფონში დაყენებულია საბანკო აპლიკაცია.

2.    შეინახეთ დანაზოგი ცალკე ანგარიშზე, ხოლო ბარათზე გქონდეთ მცირედი თანხა ყოველდღიური საყიდლებისთვის.

3.    თუ მომხმარებელს არ აქვს ნაღდი ფული, შესთავაზეთ მას გაჩერება ბანკომატთან ახლოს, რათა მოხსნას ფული. თუ ახლოს ბანკომატი არ არის, სთხოვეთ მომხმარებელს გამოგიგზავნოთ ქვითარი, რომელშიც მითითებული იქნება ოპერაციის თარიღი და დრო, დოკუმენტის ნომერი, თანხა, გამგზავნის და მიმღების სახელი.

———

CVV ან CVC არის ბარათის ნამდვილობის შესამოწმებელი კოდი მის უკანა მხარეს. თუ ბარათზე ასეთი კოდი არ არის, მაშინ, როგორც წესი, შეუძლებელია ოპერაციების განხორციელება ინტერნეტში საქონლისა და მომსახურების საფასურის გადასახდელად. თითოეულ საგადახდო სისტემას აქვს კოდის საკუთარი სახელი:

• VISA — CVV (Card Verification Value) კოდი;

• MasterCard — CVC (Card Verification Code) კოდი.

USSD-ბრძანებები საშუალებას გაძლევთ, განახორციელოთ გადახდები, გადარიცხვები და სხვა ოპერაციები ნომრის აკრეფის მეშვეობით. პასუხები ბრძანებებზე მოდის SMS შეტყობინებების სახით.